Ken Robinson over creativiteit en leiderschap

Op een ontwapenende manier stelt Sir Ken Robinson innovatie en onderwijs aan de kaak. Zijn TED-talk ‘Do schools kill creativity?’ uit 2006 werd al miljoenen keren bekeken.

Onlangs schreef hij het boek The Element. Hij roept ons op om hoog in te zetten. Creativiteit moet je koesteren in plaats van ondermijnen. We hebben al onze vermogens nodig om de wereld beter te maken.

Wat een leuke man en wat een interessante stof. In een interview met auteur Michael Hyatt gaat Robinson in op vragen over creativiteit en leiderschap. Ik resumeer.

Verbeeldingskracht 

Verbeeldingskracht is de basis van creativiteit, zegt Robinson’s. Daaronder verstaat hij het menselijk vermogen om zich dingen voor te stellen die (nog) niet bestaan. Zoals visualiseren, suggereren, hypotheses bedenken.

Als je creatief wil zijn, moet je je verbeeldingskracht wel aan het werk zetten, zegt Robinson. Je kunt je de hele dag van alles voorstellen maar je bent alleen creatief als je er daadwerkelijk iets doet.

We hebben allerlei excuses om niet met onze creativiteit aan de slag te gaan. Robinson onderscheidt drie myths of creativity, over wat creativiteit niet is.

Mythe 1: creativiteit is alleen voor speciale mensen

Dat is niet waar. We worden opgevoed en beïnvloed door de celebrity cultuur van dit moment, die ons lijkt te zeggen: het is heel bijzonder als je creatief bent. De waarheid is: de mogelijkheden om creatief te zijn, krijgt elk mens mee bij zijn geboorte. Niet iedereen ontdekt het. Het gaat niet vanzelf; je moet het wel ontwikkelen.

Mythe 2: creativiteit gaat alleen over bijzondere dingen

Nee, je bent niet alleen creatief als je gitaar speelt of schildert. De waarheid is dat er oneindig veel andere manieren zijn waarop je creatief kunt zijn.

Mythe 3: je hebt het of je hebt het niet

Ook niet waar. Wat wel waar is: er zijn heel veel dingen die je kunt doen om creativiteit aan te wakkeren, te ontwikkelen en er beter in te worden.

Leiderschap

De manier waarop ideeën tot stand komen, is organisch. Daar is een cultuur voor nodig. Een ecologisch systeem dat ervoor zorgt dat ideeën juist op die plek geboren worden, bewerkt, gevierd, vormgegeven en onderhouden. Het te vergelijkbaar met planten. Een landbouwer hoeft alleen de goede omstandigheden creëren waarin planten kunnen groeien. De planten groeien zelf. Maar niet vanzelf.

Het gaat altijd over mensen. De drie pijlers van creativiteit en leiderschap zijn:

1. Identificeer talent

Dat gaat over iedereen in de organisatie. En maak er gebruik van. Als leider stimuleer je je mensen de goede kant op. Door in ze te investeren. Door te faciliteren. Je mensen bouwen daarmee vertrouwen op, ze kweken spierballen en ze leren specifieke technieken om te zorgen dat creativiteit iets oplevert.

2. Teamwork

De beste (en meest innovatieve) ideeën komen meestal voort uit een kruisbestuiving. Het vormen van goede teams is een belangrijke taak voor de leider. Geef deze groepen een duidelijk doel. Ook diversity weegt mee: hoe groter de verscheidenheid in een groep is, hoe effectiever de samenwerking.

3. Cultuur

Welke elementen in de cultuur zitten creativiteit nog in de weg? Voelen mensen zich veilig genoeg? Dit is een belangrijke voorwaarde om talent zichtbaar te maken en te kunnen gebruiken.

Je rol als leider

De leider hoeft niet de beste ideeën te hebben. De rol van de leider is een cultuur te scheppen, waarin iedereen goede ideeën bijdraagt. De ideeën kunnen vervolgens worden geproduceerd en verzilverd. Je zou het klimaatbeheersing kunnen noemen, climate control. Zorgen voor een cultuur waarin ideeën en talent kunnen groeien en bloeien.

Bekijk ook de video ‘Changing Paradigms‘, een speech die Robinson in 2010 hield voor de RSA, de Royal Society for the Encouragement of Arts, Manufactures and Commerce. Hiervan staat ook nog een geweldige animatie op YouTube.

tom beek (c) hans reitzema

Tom Beek, saxofonist, webdesigner, fotograaf en tekstschrijver. Onregelmatig op Twitter en Instagram. Eindredacteur Jazz Bulletin.

Plaats een reactie