De dromen en twijfels van Marike van Dijk

Saxofoniste en componiste Marike van Dijk is één van de weinige Nederlandse jazzmusici die de kans kreeg om in New York te studeren en te werken.

Studeren in New York

De kosten van studie en levensonderhoud zijn zo hoog, dat het zonder studiebeurs eigenlijk onmogelijk is om daar te overleven. Dat je het dan ook nog langer dan een half jaar uithoudt, is heel zeldzaam. En dan, eenmaal terug in Nederland, hoe ga je dan te werk? Heb je dan een voorsprong of ondervind je juist hinder door je afwezigheid?

Marike van Dijk (1982) is een zeer groot talent. In 2007 vertrok ze na haar conservatoriumstudie naar New York, om aan de prestigieuze Manhattan School of Music te studeren, bij onder andere Bob Mintzer en Dick Oatts. Weer terug in Nederland deed ze haar master aan het Conservatorium van Amsterdam. In 2010 bracht ze haar debuutplaat Patches of Blue uit met prachtige eigen composities, die uitstekend werd ontvangen. In september 2011 verhuisde Marike opnieuw naar New York om een tweede master te behalen aan de NYU met een volledige beurs van het Huygens Scholarship Programme.

Spanningsbogen

Van Dijk heeft een boeiend saxofoongeluid en een prachtige, introverte stijl. Ze ziet zichzelf vooral als componist. Ze werkt graag met strijkers en blazers. Haar schrijftalent is ongekend sterk en bijzonder. De doorwerkingen in haar composities zijn subtiel, spannend en sierlijk. Er lijken hele diepe, sterke emoties aan ten grondslag te liggen. Zo maakt ze schitterende spanningsbogen.

In het fraai gefilmde portret hieronder (afwisselend in het Engels en in het Fries) zien we Marike en haar leven in New York. Ze praat over haar aanpak.

‘Mensen gewoon opbellen om nieuwe stukken te repeteren, dat zou ik Nederland niet zo snel doen’, zegt ze. ‘Maar in New York wel, daar voel ik me zoveel vrijer.’

Zelf is ze gefascineerd door de vrijheid van de jazz. Door melodie, ritme en harmonische kleuren en beweging. Haar muziek is eigenlijk een mix van jazz en contemporary klassiek. De worsteling die ze als kunstenaar doormaakt komt duidelijk naar voren. Ze heeft veiligheid nodig, want ‘het is al moeilijk genoeg’.

Trouw aan jezelf

Hoe krijg je je eigen werk gespeeld en gehoord? Hoe kom je aan optredens? ‘Pas als je vier jaar in New York woont, kun je leven van optredens.’

In het gesprek laat ze veel zien; ze stelt zich kwetsbaar op. Haar verhaal is echt. ‘Verder komen in de muziek, dat is natuurlijk mijn droom. Maar ik heb ook veel twijfels. Waar ben ik nu eigenlijk mee bezig?’

Wie nog een romantische beeld had van jazzmusici — zeker van een Nederlander in New York — kan zijn beeld gelijk even flink bijstellen. Niks romantiek. Trouw blijven aan jezelf, keihard werken, netwerken, doorzetten. Het contrast met haar Friese roots is sterk. Als je haar muziek hoort, weet je genoeg. Marike lééft voor haar vak, voor de kunst. Ze kan niet anders, ze wil niet anders. De muziek van Marike van Dijk moet gehoord worden.

> website Marike van Dijk
> The Stereography Project (Brooklyn Jazz Underground Records)

Voor een versie met Nederlandse ondertitels, kijk bij de NPO